Çocuk Hakları Sözleşmesi (ÇHS)
ÇHS'nin dört temel ilkesi şunlardır:
(1) Ayrım gözetmeme (Madde 2)
(2) Çocuğun yüksek yararı (Madde 3)
(3) Yaşama ve gelişme hakkı (Madde 6)
(4) Katılım hakkı (Madde 12)
(1) Ayrım gözetmeme (Madde 2):
Madde 2 — 1. Taraf Devletler, bu
Sözleşmede yazılı olan hakları kendi yetkileri altında bulunan her çocuğa, kendilerinin,
ana babalarının veya yasal vasilerinin sahip oldukları, ırk, renk, cinsiyet,
dil, siyasal ya da başka düşünceler, ulusal, etnik ve sosyal köken, mülkiyet, sakatlık,
doğuş ve diğer statüler nedeniyle hiçbir ayrım gözetmeksizin tanır ve taahhüt
ederler.
2. Taraf Devletler, çocuğun
ana-babasının, yasal vasilerinin veya ailesinin öteki üyelerinin durumları,
faaliyetleri, açıklanan düşünceleri veya inançları nedeniyle her türlü ayırıma veya
cezaya tâbi tutulmasına karşı etkili biçimde korunması için gerekli tüm uygun
önlemi alırlar.
(2) Çocuğun yüksek yararı (Madde 3):
Madde 3 — 1. Kamusal ya da özel sosyal yardım kuruluşları, mahkemeler, idari makamlar veya yasama organları tarafından yapılan ve çocukları ilgilendiren bütün faaliyetlerde, çocuğun yararı temel düşüncedir.
2. Taraf Devletler, çocuğun ana-babasının, vasilerinin ya da kendisinden hukuken sorumlu olan diğer kişilerin hak ve ödevlerini de gözönünde tutarak, esenliği için gerekli bakım ve korumayı sağlamayı üstlenirler ve bu amaçla tüm uygun yasal ve idari önlemleri alırlar.
3. Taraf Devletler, çocukların bakımı veya korunmasından sorumlu kurumların, hizmet ve faaliyetlerin özellikle güvenlik, sağlık, personel sayısı ve uygunluğu ve yönetimin yeterliliği açısından, yetkili makamlarca konulan ölçülere uymalarını taahhüt ederler.
(3) Yaşama ve gelişme hakkı (Madde 6):
Madde 6 — 1. Taraf Devletler, her çocuğun temel yaşama hakkına sahip olduğunu kabul ederler.
2. Taraf Devletler, çocuğun hayatta kalması ve gelişmesi için mümkün olan azami çabayı gösterirler.
(4) Katılım hakkı (Madde 12):
Madde 12 — 1.Taraf Devletler, görüşlerini oluşturma yeteneğine sahip çocuğun kendini ilgilendiren her konuda görüşlerini serbestçe ifade etme hakkını bu görüşlere çocuğun yaşı ve olgunluk derecesine uygun olarak, gereken özen gösterilmek suretiyle tanırlar.
2. Bu amaçla, çocuğu etkileyen herhangi bir adli veya idari kovuşturmada çocuğun ya doğrudan doğruya veya bir temsilci ya da uygun bir makam yoluyla dinlenilmesi fırsatı, ulusal yasanın usule ilişkin kurallarına uygun olarak çocuğa, özellikle sağlanacaktır.
----------------------------------------------------------------------
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 20 Kasım 1989 tarihinde benimsenen Çocuk Hakları Sözleşmesi 2 Eylül1990 tarihinde de yürürlüğe girmiştir. Türkiye de dahil olmak üzere 197 ülkenin taraf olduğu sözleşme en fazla ülkenin onayladığı insan hakları belgesidir. Amerika Birleşik Devletleri hariç bütün Birleşmiş Milletler üyeleriyle Filistin, Vatikan, Nieu ve Cook Adaları sözleşmeye taraftır. Türkiye, ÇHS'yi 14 Ekim 1990'da imzaladı ve sözleşme 27 Ocak 1995'te Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Sözleşmeyle çocuk haklarının korunması amaçlanmış ve taraf devletlerin bu hakların yaşama geçirilmesi için yükümlülüklere uymaları gerektiği hükme bağlanmıştır.
Taraf devletlerin bu sözleşme ile üstlendikleri yükümlülükleri yerine getirme konusunda kaydettikleri ilerlemeleri incelemek amacıyla Çocuk Hakları Komitesi (ÇHK) kurulmuştur. Devletler ÇHS'ye taraf olduktan iki yıl sonra başlangıç raporunu ve bundan sonrada her beş yılda bir raporlarını ÇHK'ya sunmak zorundadırlar.
Derleyen: A.Şükran Demiralp, 23 NİSAN 2017
Kaynak: https://tr.wikipedia.org
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder