"DBS = Deep Brain Stimulation = Derin Beyin
Uyarımı" günlük konuşma dilinde "Beyin Pili" olarak
isimlendiriliyor. Türkiye'de; TS tanısı olan, farklı yaşlarda, en az beş
kişinin DBS yaptırdığı bilgimiz var. Bir kişi ile ilgili olarak derlediğim bir
yazı da var.
EN hanım, bu yöntem de kişilere göre farklı sonuçlara neden
olabiliyor. Bu nedenle, "Zararlı mıdır?" sorunuz için; zarar / yarar
değerlendirmesi hekimle, hatta disiplinlerarası hekimlerle birlikte
kişinin ve çevresinin yaşadığı / yaşattığı sıkıntılara
ve kişinin beklentilerine göre yapılabiliyor. Bununla ilgili çalışmayı da
iletebilirim ayrıca.
"Ne derece etkili?" sorunuz için Stanford
Üniversitesi'ndeki bir MAKALE'ye göre: "Nörodejeneratif bir hastalık olan
PARKİNSON Hastalığı'nın tedavisi için FDA onaylıdır. DBS ile nöromodülasyon
çoğu zaman çok daha iyi yaşam sürdürebilmesine izin vererek bu hastalarda motor
fonksiyonunu geri yükler. Ayrıca tedaviye dirençli depresyon, OKB, bağımlılık
ve diğer nörolojik ve psikiyatrik sorunlar için tedavi olarak
araştırılmaktadır". TS ise nörogelişimsel bir bozukluk olarak günümüzde
tanımlıdır. Dolaysıyla TS'de DBS uygulamaları da araştırma aşamasındadır.
Yine MAKALE'ye
göre; "DBS, bazen, duygudurum değişiklikleri, hipomani veya mani,
bağımlılık davranışları veya hiperseksüel davranış gibi sıra dışı yan etkilere
neden olur."
MAKALE: (1) "DBS ve Nöroetik" için: https://asukrandemiralp2.blogspot.com/2018/11/dbs-derin-beyin-stimulasyonu-uyarm-ve.html
(2) "DBS Nasıl ve Neye Göre Uygulanır?" için: https://asukrandemiralp2.blogspot.com/2016/08/tourette-sendromunda-derin-beyin.html
(2) "DBS Nasıl ve Neye Göre Uygulanır?" için: https://asukrandemiralp2.blogspot.com/2016/08/tourette-sendromunda-derin-beyin.html
Tourette Sendromu'nda DBS:
Türkiye’de(n) DBS yaptıran 5 KİŞİ (TS tanılı) ve bunlardan 4 KİŞİNİN yaklaşık olarak durumu:
Türkiye’de(n) DBS yaptıran 5 KİŞİ (TS tanılı) ve bunlardan 4 KİŞİNİN yaklaşık olarak durumu:
2017 yılında DBS uygulaması (18 yaş altı) iki kişi: Birisinde tikler belirgin şekilde ön plandaydı. DBS sonucu bir değişiklik olmadığı bilgisi var. Diğerinde ise basit tiklerin sona erdiği, ancak Koprolali'nin devam ettiği bilgisi var.
DBS uygulaması (18 yaş üstü) ile 2016 yılından Türkiye'den bir kişi; 2017 itibarıyla tikleri devam ediyordu; "Dakika başına ortalama 13 defa ''hah'' diye ses tiki yapıp kafa sallıyor ve boyun devirip kaș göz tikleri yapıyorum. Saatte ise 13×60=780. Genelde 8 saat uyuyorum ve uyurken tik yapmıyorum. Geriye 16 saat kalır ve 16×780=12480. Özetle bir günde ortalama 13bin defa tik yapıyorum (Haziran 2017). " Şimdilik DBS öncesi ve sonrası için uygulamaya bağlı olumlu ve/veya olumsuz bir durum bilinmiyor: https://asukrandemiralp2.blogspot.com/2016/09/derin-beyin-stimulasyonudbs-deneyimi.html
DBS uygulaması (18 yaş üstü) ile 2004 yılından Türkiye'den bir diğer kişi; ".... tekrar topluma girer, yaşamı biraz daha kolaylaşmıştır. Ama bu tedavi onun tekrar çalışmasına imkan sağlamaz. Bir kaç deneme sonrası çalışamayacağı anlaşılır. Mevcut hastalığının yanında ağır bir depresyon içindedir ve kronik bazı psikolojik rahatsızlıkar da ortaya çıkmıştır. Deneysel tedavi önemli rahatlama sağlamasına rağmen, hastalığı ortadan kaldırmadığı gibi elektrik akımının beynin diğer bölgelerini de etkileyebilmesi nedeniyle farklı alışkanlıklara ve rahatsızlıklara neden olmaktadır. Genç adam eskiye oranla hastalığı ile daha iyi mücadele edebilmekte ama çalışamamakta ve kendi içine kapanık bir yaşam sürmektedir." : https://asukrandemiralp2.blogspot.com/2016/05/farkindalik-aylari-ne-icin-olmal-ve-de.html
DBS uygulaması yapıldığını gazetelerden okuduğumuz bir kişinin şimdiki durumu ile ilgili hiç bir bilgi şimdilik bilinmiyor.
Parkinson'da DBS:
(Anadolu Psikiyatri Derg 2016; 17(3):64-67):
Türkiye'den bir DBS uygulaması (70 yaş üstü): "On iki yıldır Parkinson Hastası (PH) olan 73 yaşında erkek hasta - beyin cerrahisi bölümünde altı ay önce bilateral STN; Subtalamik nükleus DBU; derin beyin uyarımı uygulanmış...-, 20 gündür süren peygamber olduğu düşüncesi, zehirlenme korkusu, sinirlilik, uykusuzluk, çok konuşma, hareketlilik ve cinsel istekte artış yakınmaları nedeniyle yakınları tarafından acil servise getirildi. Yapılan ilk ruhsal muayenede çağrışımları dağınıktı. Düşünce içeriğinde peygamber olduğu ve yakınlarının yemeğine zehir koyduğu şeklinde sanrılar vardı. Duygulanımı irritabldı. Psikomotor aktivitesi artmıştı.
..........
Alınan öykü ve yapılan incelemeler sonrasında bunama dışlandı. Özgeçmişinde psikiyatrik bozukluk öyküsünün olmadığı öğrenildi. Ailesinde psikiyatrik bozukluk öyküsüne rastlanmadı, babasının da PH olduğu öğrenildi.
............
ÖZ: Subtalamik nükleusun derin beyin uyarımı (DBU), Parkinson hastalığının belirtilerini hafifletmek için etkili bir yöntemdir; ancak bu tedavinin bazı psikiyatrik yan etkileri olabilmektedir. DBU sonrası görülen mani, depresyon, özkıyım girişimleri, bilişsel sorunlar olası psikiyatrik yan etkilerdendir. Bu etkilerin ortaya çıkma düzeneği tam olarak anlaşılamamıştır. Aşağıda Parkinson hastalığı (PH) tedavisinde DBU uygulaması sırasında multidisipliner yaklaşımın önemine dikkat çekmek amacıyla, 73 yaşındaki daha önce psikiyatrik bozukluk öyküsü olmayan Parkinson hastasında DBU uygulanması sonrası gelişen mani kliniği ve tedavisi tartışılmıştır. (Anadolu Psikiyatri Derg 2016; 17(3):64-67) Anahtar sözcükler: Derin beyin uyarımı, manik nöbet, Parkinson hastalığı
......
SONUÇ PH’de DBU uygulamasının oldukça güvenli olduğuna ilişkin veriler olsa da, sonrasında psikiyatrik yan etkiler ortaya çıkabilmektedir.14 Bu nedenle DBU uygulanması planlanan hastaların operasyon öncesinde ve sonrasında psikiyatrik açıdan yakından izlenmesi önem taşımaktadır. " Kaynak: https://www.ejmanager.com/mnstemps/91/apd_17_13_19.pdf?t=1548417648
Stanford Üniversitesi'ndeki bir makaleden Google çevirisi ile:
Yurt dışından bir DBS uygulaması (yaş ?): "Literatürden elde edilen en önemli örneklerden biri -ilaçla tedavi olamadığını anlayabildiğim- Parkinson Hastalığı'nın neden olduğu ağır motor disfonksiyonu nedeniyle yatalak ve hastaneye yatırılması gereken bir hastayı anlatmaktadır (Leentjens ve ark. 2004). DBS, motor belirtilerinde belirgin bir iyileşme sağladı, fakat aynı zamanda, ......, onun, tedavi edilemeyen manik olmasına neden oldu."
Kaynak: https://asukrandemiralp2.blogspot.com/2018/11/dbs-derin-beyin-stimulasyonu-uyarm-ve.html
Derleyen: A.Şükran Demiralp; 27 Ocak 2019
