OA(Ortak akıl) Kavramı
OA nedir? OA kavramını önce anlayabilmek ve uygulayabilmek için http://wp.me/p2t6mi-X5 ve http://wp.me/p2t6mi-1B1 linklerini lütfen tıklayınız.
Kısaca:
(1) Doğru soruları sorabilmek
(2) Sorulan doğru sorulara verilen yanıtları “Emin misin?” sorusu ile tekrar tekrar kanıtlarıyla irdeleyebilmek.
- OA kişilerin tek tek fikirlerini ifade etmeleri değildir(Hemen üstteki linklerden).
- OA http://bit.ly/1Dpe3TQ adresinde açıklandığı gibi yargıların askıya alabilenler(YAA) arasında uygulanabilir.
- YAA konusunda yardımcı proje: http://www.ezberkaliplarinisorgula.com/
AO nasıl uygulanır? YAA her birey, diğerlerinin fikirlerini alır ve kendi görüşlerinden yararlanarak onları daha da geliştir. Böylelikle yeni tür fikirler üretilebilir. Sonra bu fikirleri kendi bilgileri ile de zenginleştirir. Mucitlerin icat süreçlerinde olduğu gibi. Katılımcılar en zengin fikri seçer; “bizim fikrimiz” Bknz: http://bit.ly/1A4PSe0.
AO başarısı nelere bağlı olabilir? Siyaset: http://bit.ly/18IABQP, eğitim: http://bit.ly/1NDNqza , bilim ve sanat: http://bit.ly/1FEKnkR , medya, işyerleri, aile ve bireylere yayılma hızıyla ilgili olabilir.
AO metodlarından biri “Soru Konferansları”: Paydaşların ortak akılla yanıtlayabilmeleri için üretilebilecek en iyi sorular konusu: http://wp.me/p2t6mi-OU . Doğru Sorular konusu: http://wp.me/p2t6mi-XW ve http://bit.ly/1zTB2oQ adreslerine bakılabilir.
BN’den farklı BF uygulamaları: http://bit.ly/1JZdiq1 ve http://bit.ly/1Aj6B6Y linkinde özgür öğrenme örnekleri.
Bir ülkenin ortak akılla neler yapabildiği: http://www.beyaznokta.org.tr/oku.php?id=95 Bülent Ağaoğlu’nun kaynakça çalışması: http://bit.ly/1E1rnhK
E-BF(Elektronik Beyin fırtınası)
E-BF nedir? OA yönteminin mesafe tanımadan teknolojinin bilgisayar / cep telefonları ile internet imkanlarından yararlanılarak yapılan bir OA eylemidir.
Nasıl yapılır?
- GoogleDoc gibi ortak kullanım aracı kullanmak gerekiyor. Bunda sıra söz konusu olmadığı için herkes AYNI ANDA yazabiliyor.
- İnternet ortamındaki E-BF süre için iki seçenek olabilir:
- Katılımcılarla bir tarih ve saat aralığı belirleyip randevulaşmak ve bu süre içinde (mesela 1 saat) bitirmek veya
- Katılımcıların dağınık yerlerde (hatta bir bölümü yurtdışında) bulunması halinde süre daha uzayacaktır.
- Kurallara (ritm bozucu müdahaleler, yorumlar, sorular, öneriler.., zamanlama, fikirlerin uzunluk sınırları gibi) uymayı denetleyecek bir moderatör belirlenmesi.
- Moderatörün, üretilen fikirleri izleyerek, artık yeni fikir üretiminin sona yaklaştığına karar vermesi halinde E-BF çalışmasının durdurulması.
Oturum bittikten sonra da akla gelen fikirler ortak belge üzerine yazılmaya devam edilebilir. Bunlar nihai raporlama sırasında kullanılır.
- Çalışma akışının verimi açısından her katılımcının:
- Güvenilir bir internet bağlantısına sahip olması ya da katılımcıların bunlar arasından seçilmesi,
- Bilgisayar okur-yazarlığı konusunda asgari bir düzey,
- Bu iki koşula uymamakla birlikte fikrinden mutlaka yararlanılmak istenenler varsa –ki büyük olasılıkla vardır-, onların daha önceden fikirlerini –yine kısa formatta- yazarak moderatöre vermeleri ve moderatörün bunları önden ortak belgeye girmesi önerilir.
Katılımcı kompozisyonu: Tüm katılımcıların aynı sorun grupları, sadece işitme engelliler, sadece nörolojik engelliler, sadece belli sorunları dile getiren topluluklar gibi, arasından seçilmesi gerekmez; hatta hiç önerilmez. Diğer konularda engeli olabilenler, hiç engeli olmayanlar, yaratıcılığından emin olduklarınız (mesela ilkokul 3'e kadar çocuklar) da katılabilir. Değişik katmanlardan gelen yaklaşık 15-20 kişi bu tür bir çalışma için iyidir.
Buraya kadar yazılanlar, internet üzerinden bir beyin fırtınası yapabilmek için gerekenlerdir, akla gelebilecek TÜM diğer sorular kullanıcılar tarafından cevaplanabilir.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER:
- Öncelikle ortak doküman üzerinde –herhangi bir teknik güçlükle karşılaşmadan ve süreç içinde ritmi bozacak yorum / soru vs yapmadan- ustalaşmaktır. Ritim bozma işine çok çok dikkat etmek gerekir. Süreç boyunca akla gelen yüzlerce şey olabilir. Bunları diğerlerine sürekli aktarmak, başkalarının ritmini fena halde bozacaktır. Buna çok dikkat!
- Yakın ve uzak çevremizdeki herkes aslında bizim için problem çözümü için ipuçları üretiyor. Onlara kulak verdiğimiz takdirde geri kalanını kendimiz halledebiliriz. Onlara sessizce kulak verip yine sessizce uyarlamaları kendimiz yapmalıyız.
ÖNEMLİ: Bu süreçte –özellikle hazırlık aşamasında-, etkili ve verimli bir internet iletişimine ihtiyacınız olacaktır. Bunun için birkaç ilkeye uymak yeterlidir:
- Kısa yazmak,
- Konuları birbirinin içine geçirerek karmaşa yaratmamak,
- Mail ortamını bir sohbet ortamı olarak kullanmamak,
- Bir miktar yanlış yapma riskini göze alarak –ki yanlışlar en iyi öğretmenlerdir- eksikleri kendi kendimize çözmek.
Moderatör OA toplantılarında ve/ya E-BF’da gerekli midir? Yargılarını askıya alabilen, rasyonel ve kritik (Bknz: http://bit.ly/1zzKUPY ) düşünebilen moderatör e-BF’de kuşkusuz gereklidir; ama ne kadar az müdahale şansı verirsek OA o kadar bozulmamış olur. Moderatörün süzme deneyimini deneyimlemek OA uygulamasının daha çok konu ve kişi ile gerçekleştirilebilme şansını artırır.
Derleyen A.Şükran Demiralp
Composite
Kaynak: http://www.nasa.gov
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder