20 Aralık 2018
- http://vfdergi.yyu.edu.tr/archive/2002/13_1-2/2002_13_(1-2)_35-40.pdf
- http://web.hitit.edu.tr/dosyalar/materyaller/mkursatderici@hititedutr211220155G2S4B5E.pdf
---------------------------------------------------------------------------------------
26 Ekim 2018;
25 Ağustos 2018;
"Tourette Sendromu (TS); Tıbbi ve Tamamlayıcı Alternatif Tıp (TAT) Uygulamaları" için:
----------------------------------------------------------------------------------------
Bir olgu haberi de bu yazının sonuna eklenmiştir.
Her birimizin genel olarak dikkat etmesi gerekenler:
Yukarıdaki fotoğraf 30 Temmuz 2018'de eklendi. Ve Tık: http://asukrandemiralp2.blogspot.com/2016/12/psikiyatri-ve-bilimsel-aklin-suzgeci.html
Yukarıdaki fotoğraf 31 Temmuz 2018'de eklendi. Sarı kantoron, ginko, kava, aspirin vd için Tık: http://asukrandemiralp2.blogspot.com/2016/11/tedavinin-cok-yonlu-etkilesimi-uzerine.html
4 Ağustos 2018'de bu metne eklendi; Tık: http://asukrandemiralp1.blogspot.com/2018/03/tbbi-ilac-yuzunden-mi-ragmen-mi.html
Her birimizin metabolizması farklı; hormonal durumlarımız, yediklerimiz içtiklerimiz, kullandığımız ilaçlar aklımıza gelen gelmeyen bir çok şey etkileşim halinde. Bu etkileşimlerin sırlarını bilimsel akılla çözmeye çalışıyoruz; gözlem, kayıt, tekrarlanan durumlar ile edinilen bilgilerin tekrar gözden geçirilmesi; test edilmesi vbg. Çözümlerin oldukça önemli bir bölümü bizlerin geri bildirimleri ile ilgili; örneğin, ben ve oğlum yıllardır kafeinli içecekler ve karbonhidrat ile antidepresanların olumsuz etkileştiklerini gözlemlemiştik; ama maalesef bunu uzun yıllar bir çok uzmana kabul ettiremedik! Diğer önemli bir bölümü de hayvan deneyleri ve/ya gönüllü araştırma hastaları ile yapılan uygulamalarla olabilir. Kullandığımız ilaçların prospektüsleri başka nasıl oluşabilirdi?
Eskiden beri aklımızda yer eden bazı bilgiler vardı; örneğin, çoğumuz antibiyotik kullanımı sırasında pek yoğurt tüketilmemesi gerektiğini annelerimizden de duymuş olabiliriz. Veya, alkolün bir çok ilaçla; antidepressan ve antipsikotikler vbg, kullanılmasının sakıncalarını biliyor olabiliriz. Son zamanlarda greyfurt suyu ile kemoterapi ilaçlarının birlikte alınmasının SAKINCALI olduğunu öğrendik. Ve epeydir bazı yiyeceklerin bazılarımızda alerji yaptıklarını da biliyorduk. Bunlar deneyim ve gözlemlerin birikmesi ile elde edildi.
Aşağıda, bir kaç paragraf sonra, proteinler, yağlar, vitaminler vs vs gibi bir çok farklı gruplarla etkileşimin yer aldığı tabloları inceleyebilirsiniz. Kullandığınız ilaçlar varsa, bunların kutularında yazan ticari isimlerini ve/ya etken madde isimlerini BUL (CTRL + F) ile aratarak kendi beslenme düzeninizi gözden geçirebilirsiniz. Ve doktorunuz ile görüşebilirsiniz.
A.Şükran Demiralp, 25-12-2016
ARAŞTIRMALAR:
ARAŞTIRMALAR:
Bilgiler SAĞLIK BAKANLIĞI, ANKARA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ, ETKİLEŞİM LİSTESİ alınmıştır.
"Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre ilaç, fizyolojik sistemleri veya patolojik durumları insanın yararı için değiştirmek veya incelemek amacıyla kullanılan veya kullanılması öngörülen herhangi bir madde veya üründür.
İlaçlar uygun dozlarda ve endikasyonlarda kullanılmadıkları zaman zehir etkisi yaparlar. Besin maddeleri de bazı koşullarda zehir etkisi yapabilir. Su ,tuz ve bazı yağda eriyen vitaminler bunlara örnek olarak sayılabilir. Vücudun ilaçlardan yararlanma oranı farklı olabilir. İlacın uygulanma yerinden absorbe edilme (emilme) oranı olarak tanımlanan bu kavrama ‘biyoyararlılık’ denir. Gıdalar belirli koşullarda ilaçların biyoyararlanımını değiştirirler."
Tablo 1. Besinlerin İlaç Emilimine Etkisi
| Diyetin Özelliği | Etkilediği İlacın Adı Dozaj Formu | İlacınm biyolojik etkinliği/ Endikasyonu | Emilime Etkisi |
Standart Kahvaltı | Alclofenac (suspansiyon) | Analjejik (non-narkotik) | Geciktirir |
| Besin (açlığa göre) | Diclofenac (kapsül) | Antiinflamatuar | Geciktirir, maksimum konsantrasyonu düţer. |
| (enterik-coated) | Geciktirir, ancak dolaşımdaki pik seviye etkilenmez | ||
| Standart Kahvaltı | Cefaclor (capsul) | Antimikrobik | Azaltır |
| Standart Kahvaltı | Acetylsalicylicasit (ASA) (enteric- coated tablet) | Antipiretik Antienflamatuar Analjezik Antiagregan | Azaltır |
| Standart Hastane Yemeği | Cephalexın (capsul) | Antimikrobik | Geciktirir |
| Standart Kahvaltı | Cimetidine | H2- Reseptör Antagonisti (Antiülseratif) | Geciktirir |
| Standart Kahvaltı | Digoxin (Tablet) | Kardiyotonik | Geciktirir |
| Besin (açlığa göre) | Beta-methyldigoxin | Kardiyotonik | Geciktirir |
| Besin | Erythromycin | Antimikrobik | Azaltır |
| Erythromycin stearate | Antimikrobik | Besinle ilaç arasında en az 2 saatlik süre olmalıdır | |
| Erythromycin etil suksinat | Antimikrobik | Artar. Besin birlikte alınabilir. | |
| Erythromycin acistrate | Antimikrobik | Geciktirir. Hafif bir öğünle alınması durumunda etki daha da azdır. Dozların tekrarı ile besinin etkisi azalabilir (bireysel faklılıklar vardır) | |
| Standart Kahvaltı | Ibuprofen (capsul) | Analjezik Antipiretik Antienflamatuar | Geciktirir |
| Standart Kahvaltı | Isoniazid (tablet) | Antitüberküloz) | Azaltır |
| Standart Kahvaltı | Metronidazole (tablet) | Antiprotozoal | Geciktirir |
| Kahvaltı | Nafcillin (tablet) | Antibakteriyel Antibiyotik | Azaltır |
| Kahvaltı, süt | Sotalol (tablet) | Antianjinal Antiaritmik Antihipertansif | Azaltır |
| Besin | Azithromycin | Antimikrobik | Azaltır. İlaçla besin alımı arasında en az 2 saat süre olması önerilmektedir. |
| Besin | Captopril | ACE inhibitörü Antihipertansif | Azalabilir. İlacın boş mideye alınması veya ilacın her gün benzer zamanlarda alınması önerilmektedir. |
| Besin | Isoniazid | Antitüberküloz | Geciktirebilir veya azaltabilir. İlaçla besin alımı arasında en az 2 saat süre olması önerilmektedir. |
| Besin | Oral Penicillinler | Antibakteriyel | Azaltır. İlaçla besin alımı arasında en az 2 saat süre olması önerilmektedir. |
| Besin | Sucralfate (Carafate) | Antasit | İlaç besinlerin protein komponentlerine bağlanır ve etkiyi azaltır. İlacın yemekten 1-2 saat önce alınması önerilmektedir. |
| Besin | Misoprostol | Antiülseratif | Besin ve ilaç birlikte alındığında ilacın sindirim sistemine ilişkin yan etkileri azalır |
| Besin | Nutrofurantoin macrocrystals | Üriner antiseptik | Gastrik irritasyonnu azaltır, biyoyararlılığı arttırır. Besinlerle birlikte alınması önerilmektedir. |
| Besin, süt | Nonsteroid antienflamatuar ilaçlar | - | GI irritasyonu azaltır. Besinlerle birlikte alınması önerilmektedir. |
| Besin | Spironolaktan | Diüretik Aldosteron antogonisti | Arttırır Besinlerle birlikte alınması önerilmektedir |
| Besin | Nifedipine | Antianjinal Koroner vazodilator | Yan etkilerinin insidansını azaltır |
| Besin | Alendronate sodium | Osteoporosis tedavisi | Azaltır. Gece boyu açlıktan sonra en azından besin alımından 30 dk önce alınması önerilmektedir |
| Standart kahvaltı (açlık durumuna göre) | Ambenoium chloride | Myastheria gravis Tedavisinde | Azaltır |
| Besin | Metoprolol | Antihipertansif Antianjinal | Azaltır |
| Besin | Propranolol | Antihipertansif Antianjinal Antiaritmik | Azaltır |
Tablo 1 (devam)
| Standart kahvaltı | Didanosine (çiğneme tableti) | Aids tedavisinde | Azaltır. Bu durum gastrik boşalmanın uzamasıyla aside labil ilacın yıkımına bağlanmaktadır. |
| Standart hafif kahvaltı (açlığa göre) | Doxazosin | Antihipertansif | Azaltır |
| Süt | Flecainide | Antiaritmik | Azaltır |
| Standart kahvaltı ve bolus enteral beslenme (açlık ve besin öğesi infüzyonuna göre) | Hydralazine | Antihipertansif | Azaltır |
| Besin (açlığa göre) | Pravastatin | Antihiperlipoproteinemik | Azaltır |
| Standart kahvaltı | Tacrine | Nootropik ajanlar | Azaltır. Ancak besinle alınması GI yan etkilerinin şiddeti ve insidansını düşürdüğünden hastalarda ilaç toleransını artırır |
| Öğün (açlığa göre) | Zidovudine | Antiviral (HIV ajanı) | Azaltır ve geciktirir. Öğünlerden sonra alınması toksisiteyi düşürür |
| Besinler | 882C [1-(b-D-arabinofuranosyl)-5-(1-propynyl)uracil] | Varicella zoster tedavisinde | Azaltır. Ancak ilacın kinetiğine ilişkin bulgular etkin kan konsantrasyonunun sağlanması için besin kısıtlamasının gerekli olmadığını ortaya koymuştur. |
| Besin | Acetorphan Albuterol | Beta adrenerjik agonistler, bronkodilatör | Geciktirir. Ancak klinik olarak önemli bulunmamıştır |
| Besin | Aniracetam | Geciktirir. Klinik açıdan önemli değildir. | |
| Besin (açlığa göre) | Ceprozil | Geciktirir. Ancak pik konssantrasyonu etkilenmez. | |
| Cefidin (fine granule suspansion) | Geciktirir. Pik plazma düzeyi %50 azalır. | ||
| Cephalexin | Antimikrobik | Geciktirir. | |
| Besin | Salicylsalicylic acid | Topik keratolitik | Geciktirir. Temel metaboliti olan salisilik asidin dolaşımdaki seviyesi üzerine etkisi yoktur. |
| Besin | Terazosin | Geciktirir. | |
| Besin (açlığa göre) | Cefetamet pivoxil | Geciktirir. Pik plazma seviyesi ve biyoyararlılığı artar. | |
| Besin | Cefuroxime | Antimikrobik | Besin varlığında safra salgısı emilimin artmasına neden olurken, bu duruma gastrik boşalmanın etkisi yoktur. |
| Kahvaltı (açlığa göre) | CGP 433371 (tek doz 800 mg kapsül) | Arttırır. Pik plazma düzeyi 11 kat, biyoyararlılık 13 kat artar. İleumdan absorbe olur. Besinlerin gastrik boşalmayı geciktirmesi, ilacın çözünürlüğünü arttırarak bu etkiyi sağlar. Doz besin alımına göre ayarlanması önerilmektedir | |
| Standart kahvaltı (açlığa göre) | Itraconazole | Antifungal | Arttırır |
| Öğün | Fluconazole | Antifungal | Değişmez veya azaltır. |
| Besin | Alprazolam (kontrollü salınan formu) | Anksiyolitik | Değişmez. Ortalama pik plazma düzeyi artarken diğer kinetik parametreler değişmez. |
| Besin | Cephalosporin prodrug cefetamet pivoxil | Beta laktam | Değişmez |
| (tablet) | Arttırır | ||
| (ţurup) | Değişmez. Sistemik biyoyararlılık düşer | ||
| Besin (açlığa göre) | Cimetidine Ranitidine | H2 -reseptör antagonisti-antiülseratif H2 -reseptör antagonisti | Değişmez. Açlıkta antasitle alınınca emilim düşer. (emilmeyen antasitle bağlandığı için çözünürlük bozulur) Besin-antasitle alınınca değişmez (Besin ilaçla antaside bağlanmada yarışa girer). |
| Besin | Morphine sulfate | Narkotik-analjezik | Artar veya değişmez |
| Besin | Verapamil (sustained release tablet) | Koroner vazodilatör-antiaritmik | Azaltır ve pik serum düzeyleri % 48 azalır. Ancak formulasyona göre bu etki değişebilir |
Tablo 2. CHO’ların İlaç Biyoyararlılığına Etkisi
| Diyetin Özelliği | Karşılaştırıldığı durum-diyet | Etkilediği İlacın Adı | İlacın Biyolojik Etkinliği/ Endikasyonu | Emilime Etki | EtkiMekanizması |
Sellüloz, hemisellüloz İçeriği yüksek | - | - | - | Azaltır | İlaç emilimini ince barsaktan geçiş zamanını hızlandırarak veya adsorbsiyonuna neden olarak etkiler |
| Yüksek karbonhidrat (% 93) | Açlık | Propranolol | Antihipertansif-antianjinal-antiaritmik | Biyoyararlılık artar | Splaknik kan akımı artar |
| Yüksek posalı (5 gham posa)(posa türü belirtilmemiş) | Normal diyet | Digoxine | Kardiyotonik | Geciktirir | Digoxinin idrarla atımını %18 azaltır |
| Kepek (bran muffins) (22 g/gün) | Normal diyet | Serumdaki konsantrasyonu değişmez | |||
| Normal kahvaltı | Açlık | Açken verilene göre emilim gecikir, ayrıca digoxin miyokard dokusuna yavaş penetre olduğundan emilimin besinle geciktirilmesi etkinliğini düşürmez, aksine hızla emilmesinin doğuracağı yan etkileri azaltır. | |||
| Pektinden zengin (jöle ve hurma) | Açlık | Acetaminophen | Analjezik-antipiretik | İdrarla atımı ilk 3 saatte (açken verilene göre) % 33-50 oranında azalır | |
| Pektin içeriği düşük marshmallow jelatinli tatlı | Yüksek yağ, yüksek protein ve dengeli diyet | İlacın emilimini diğer diyetlerin (yüksek yağ, yüksek protein ve dengeli diyetler) etkilediği kadar azaltır. | |||
| Krakerler (nişasta içeriği yüksek) | Azaltır | Aminofenol yapısındaki asetaminofenin emilimi azalır. | |||
| Niţasta jeli (amiloz kısmı) | - | - | - | - | İlaçların amino ve nitro gruplarıyla kompleks yapma özelliğine sahiptir |
| Çözünmez posa oranı yüksek | - | Levodopa | Antiparkinson | Plazma seviyesinin 2 hafta sonrasında başlangıca göre % 30 oranında arttığı saptanmıştır ve ilacın etkinliği artmış olur. | |
| Yüksek karbonhidrat yüksek posa | Yüksek karbonhidrat düţük posa | Amoxicillin | Antimikrobik | Azaltır | Çözünmeyen posa emilimini azaltarak ve kötü çevre koşullarında kronik enteropati oluşumunu destekleyerek ilacın biyoyararlılığını olumsuz etkiler. |
| Yüksek CHO | Açlık | Eritromisin stearat | Antibiyotik | Azaltır | Mide boşalması gecikir, aside labil olan ilacın midede parçalanması artar |
| Buğday kepeği Eklenmiţ | - | Sulfasalazine | Ülseratif kolit antiinfektif | Azaltır | Özellikle kalın barsaktan geçiş zamanı azalır. Bu durum sulfasalazinin aktif metabolitinin oluşumunu ve mikroorganizmalara etkilerini azaltır |
| Pektin eklenmiţ (15 g/gün) | - | Lovastatin (mevacor) (80 mg/gün) | Anhiperlipidemik-antihiperkolesterol | Azaltır |
-
|
| Pirinç ve ekmekten oluşan öğün | - | Cefaclor | Antimikrobik | Geciktirir |
-
|
| Yüksek enerjili elma suyu | Açlık | Flurbiprofen | Antiinflamatuar-analjezik | Geciktirir |
Mide boşalımı azalır
|
| Kıymalı patates yemeği | Açlık | Clarithromycin | Antimikrobik | Emilim ve sistemik biyoyararlılık artar | - |
Tablo 3. Proteinlerin İlaç Biyoyararlılığına Etkisi
| Diyetin Özelliği | Karşılaştırıldığı durum-diyet | Etkilediği İlacın Adı | İlacın biyolojik etkinliği/ endikasyonu | Emilime Etkisi | Etki Mekanizması |
| Yüksek proteinli diyet | Standart diyet | Levodopa Carbidopa | Antiparkinson | Azaltır | Baksaklardan aktif transportta diyet kaynaklı aminositlerle ilaç arasında bir yarış vardır ve bu yarışta diyet aminoasitleri daha üstündür |
| 30.5 g protein içeren öğün | Açlık | Levodopa | Antiparkinson | Değişmiyor | |
| 10.5 g protein içeren öğün (düşük protein) | Açlık | %10 azalır (Bu durum biyoyararlılığın azaldığını göstermiyor) | Kan beyin bariyerini geçişte yarışın azalması ile ilişkili (metabolik etkileşim) | ||
| Yüksek Proteinli Kahvaltı( 28.2) | Açlık | Propranolol | Antihipertansif Antianjinal Antiaritmik | Biyoyararlılığı artıyor | Hepatik kan akımı hızlanıyor. First-pass klerensi azalıyor |
| Yüksek protein (%84) | Açlık | Propranolol | Antihipertansif Antianjinal Antiaritmik | Biyoyararlılığı artıyor | Splaknik kan akımını artırır. İlacın yavaş salınan formunun pirimer konjugasyonunu inhibe eder. |
| Yumurta beyazı hidrolizatı | - | Yeni Cephalosporinler (ceftibuten) | - | Azaltır | - |
| Phenobarbitol (tablet) | Antikonvulsif Sedatif Hipnotik | Azaltır | Besinlerin bileşimindeki proteinlerle bağlanır | ||
| Quinidine (tablet) | Antiaritmik | Geciktirir | Besinlerin bileşimindeki proteinlerle bağlanır | ||
| Sulphamethoxydiazine | Arttırır | Besinlerin bileşimindeki proteinlerle bağlanır | |||
| Warfarin (tablet) | Antikoagülan | Azaltır | Besinlerin bileşimindeki proteinlerle bağlanır |
Diyetin protein ve yağ içeriği de karbonhidratlar gibi ilacın biyoyararlılığını değiştirebilir. Tablo 3 ve Tablo 4’de bu besin öğelerinin çeşitli ilaçların biyoyararlılıklarına etkilerinden ve etki mekanizmalarından bahsedilmiştir. Besinler ilaç biyoyararlılığını emilim aşamasında ve presistemik metabolizmada etkilemektedirler.
Tablo 4. Yağların İlaç Biyoyararlılığına Etkisi
| Diyetin Özelliği | Karşılaştırıldığı durum-diyet | Etkilediği İlacın Adı | İlacınm biyolojik etkinliği/ Endikasyonu | Emilime Etkisi | Etki Mekanizması |
| Yüksek Yağlı | - | Erytomicin | Antimikrobik | Azalır | Mide boşalması gecikir, aside labil olduğundan parçalanması artar. |
| Yüksek Yağlı ( %50) | Açlık | Asetilsalisilikasit | Analjezik (non-narkotik) | Azalır | Gastrik pH |
| Yüksek Yağlı | ? | Nitrofurantoin | Üriner Antiseptik | Artar. Süresi uzadığında yan etkileri azalır | Mide boşalmasını geciktirerek çözünürlüğü artar |
| Yağlı Diyet | Yağsız diyet | Dıkumarol | Antikoagulan | Artar | Mide boşalması gecikir , safra salınımı uyarılır |
| Yağlı diyet | Yağsız diyet | Diazepam | Anksiyolitik Trankilizan | Artar | Mide boşalması gecikir |
| Yüksek Yağlı | Yüksek protein veya yüksek karbonhidrat | Griseofulvin | Antifungal | Artar | Yüksek yağlı diyet alan hastalarda ilaç günün en yüksek öğününde veya az bir sıvı yağ ile alınmalıdır |
| Yüksek yağ ( %36) | Açlık | Spironolactone | Diüretik Aldesteron antagonisti | Artar | Mide boşalması gecikir. Safra salınımının artması ile çözünürlük artar. Terapatik etkinliği artar |
| Yüksek yağ | Açlık Az yağlı diyet | Theophylline (sürekli salınan formu) | Bronkodilatör | Artar Biyoyararlılık azalır | Mide boşalması gecikir Aç karnına veya az yağlı diyetle birlikte alınmalıdır) |
| Yüksek yağ | Açlık | Danazol | Steroid | Artar | Çözünürlük artar |
| Diyet yağı | Açlık | a Tokoferil nikotmat | Vitamin | Artar | Çözünürlük artar |
| Diyet yağı | Açlık | Halofantrine | Antimalarial | Artar | Çözünürlük artar |
| Yüksek yağ | Düşük yağ | Atavaquone | Antiprotozoal | Artar | Çözünürlük artar |
| Yüksek yağ, süt | Açlık | Retinoik asit türevleri | - | Artar | Portal emilim kolaylaşır ve lenfatik transport artar |
| Düşük yağlı | Fluvastatin (solüsyon) (kapsül) | Antihiperkolesterol | Gecikir |
Tablo 4. Vitaminlerin Emilimini Etkileyen İlaçlar ve Etki Mekanizmaları
İlaç Grubu
| Etkilenen Vitamin | Etki Mekanizması |
| Laksatif (Bisakodil) (Fenolfitalein) (Mineral yağ) | Yağda çözünen vitaminler | Hiperperistalsiz Misel oluşumunda azalma |
| Hipolipidemik (Kolestiramin) (Kolestipol) | Yağda çözünen vitaminlar Vitamin B12 | Safra asitlerini bağlayarak IF’ü bağlayarak |
| Antasit (Alüminyum hidroksit) | Tiamin Folik Asit Vitamin A | Lümen pH ↑- yapısı bozulur Lümen pH ↑-poliglut.hidrolizi↓ Safra asitlerinin çökmesi ile |
| Antienflamatuar (Sulfasalazin) | Folik Asit | Barsak peptidazının inhibasyonu ile |
| Antikonvulsan (Fenitoin) (Difenilhidantoin) (Fenobarbital) | Folik Asit | Barsak peptidazının inhibasyonu ile |
| Antigut (Kolşisin) | Karoten Vitamin B12 | Akut barsak hasarı İleal mukoza hasarı |
| Antibiyotik (Neomisin) | β –Karoten,retinol Vitamin B12 Vitamin K | Safra asitlerini bağlayarak IF İşleminde ↓ Barsak florasını değiştirerek |
| Analjezik (Asetil salisilik asit) | Vitamin C | Emilimi kompetetif inhibe ederek |
| Hipoglisemik (Biguanidler) | Vitamin B12 | Emilimi kompetetif inhibe ederek |
| Antitüberküloz (p-amino salisilat) | Vitamin B12 | Mukozal alımını bloke ederek. |
Tablo 5- Vitaminlerin Metabolizmasını Etkileyen İlaçlar ve Etki Mekanizmaları
İlaç Grubu
|
Etkilenen Vitamin
|
Etki Mekanizması
|
| Antikanser (metotreksat) (5-florourasil) | Folik Asit Tiamin | Antagonistik etki |
| Antimalaryal (primetamin) | Folik Asit | Antagonistik etki |
| Antibakteriyal (Trimetoprim) (Nitrofurantoin) | Folik Asit | Antagonistik etki |
| Antipsikotik (Fenotiyazin) | Riboflavin | Antagonistik etki |
| Anestejik (Nitroz oksit) | Vitamin B12 | Antagonistik etki,oksidasyon |
| Antikoagülan (kumalinler) | Vitamin K | Antagonistik etki |
| Antitüberküloz (Isoniyazid) | Vitamin B6 | Kompleks yaparak idrarla atımını↑ |
| Antihipertansif (Hidralazin) | Vitamin B6 | Kompleks yaparak idrarla atımını↑ |
| Antiromatik (Penisilamin) | Vitamin B6 | Kompleks yaparak idrarla atımını↑ |
| Antikonvulsan (Fenitoin) (Fenobarbital) (Primidon) | Vitamin D Folik Asit | Vitamin D metabol. ve atılımını↑ İlaçlar metabolizmaları sırasında kofaktör olarak folatı kullanırlar. |
| Oral Kontraseptif (Estrojen-Progesteron) | Vitamin B6 Vitamin C | Triptofan pirolazı indükleyerek Oksidasyonu arttırarak |
Tablo 6- Çeşitli Minerallerle Etkileşen İlaçlar
| İlaç | Etkilenen Mineral | Etki Mekanizması |
| Alüminyum hidroksit Bisakodil Kolşisin Lityum karbonat Metildopa Metotreksat Mineral yağı Peniselamin Tetrasiklin | PO4 K,Na K,Na,Ca,Fe Na,Cu Fe Ca Ca,PO4,K Cu,Fe,Na,Zn,PO4 Ca,Fe,Mg,Zn | Emilim↓ Emilim↓ Emilim↓ Emilim↓ Emilim↓ Emilim↓ Emilim↓ Şelat etki Emilim↓ (Her ikisinde de) |
| Aspirin Fenolftalein İndometasin Kolestiramin Neomisin | Fe,K Ca,K,Na Fe Fe Fe,Ca,K,Na | Fekal Fe ve K kaybı Minerallerin fekal kaybı Fekal Fe kaybı Fekal Fe kaybı Minerallerin fekal kaybı |
| Adrenal kortikosteroidler (Prednizon) Difosfatlar Fenitoin Fenobarbital Primidon | Ca Ca Ca,Mg Ca,Mg Ca | Vitamin D aktivitesinde↓ 1.25-diOH-D oluşumu↓ Vitamin D Metabol.Bozulma Vitamin D Metabol.Bozulma Vitamin D Metabol.Bozulma |
| Anabolik steroidler Estrojen Fenilbutazon Hidralazin İndometazin Metildopa Triamteren | Na Na Na Na Na Na K | Böbreklerde tutumu↑ Böbreklerde tutumu↑ Böbreklerde tutumu↑ Böbreklerde tutumu↑ Böbreklerde tutumu↑ Böbreklerde tutumu↑ Böbreklerde tutumu↑ |
| Loop diüretikleri (Furesemid) Tiyazid diüretikleri (Hidroklorotiyazid) | Ca,Cl,K,Na,Mg,Zn Ca,K,Na,Mg,Zn | Böbreklerde tutumu↑ Böbreklerde tutumu↑ |
ÇAY- KAHVE- İLAÇ ETKİLEŞİMİ
Çay ve kahve ile birlikte kafein, teofilin ve teobromin gibi metilksantin türevlerini almaktayız. Bu ksantin türevlari diürez, SSS ve Solunum Sitümülasyonu, düz kasları gevşetme, koroner dilatasyon ve kalp stimülasyonu üzerine etkilidir.
Kafein Alımının Sınırlandırılmasını Gerektiren İlaçlar:
- Simetidin (anti ülser ilaçlar)
- Amitriptilin (trisiklik antidepresan)
- Fenelzin (antidepresan)
- Lityum (antimanik)
Bir bardak çay ile yaklaşık 30mg, bir fincan kahve ile 85mg kafein alınır.
ALKOL İLAÇ ETKİLEŞİMİ
Alkol değişik ilaçlarla etkileşmektedir. İlacın etkilerine, ilacın ve alkolün alım dozuna, ilacın veriliş şekline göre etkileşim değişebilmektedir. Emilim, dağılım, metabolizma aşamalarında değişmiş kan ve doku konsantrasyonlarıyla ortaya çıkan farmakokinetik etkileşimler veya beklenen ilaç yanıtlarındaki değişiklikleri gösteren farmakodinamik etkileşimler olabilmektedir.
Alkolle Etkileşen İlaç Grupları:
A - Merkezi Sinir Sistemi depresanları:
- Hipnotikler
- Antikonvulsanlar
- Sedatiflar
- Psikotropik İlaçlar
- Opioidler
- H1-Antihistamikler
B - Antidiyabetikler
C - Diğer İlaçlar
Kaynak:
Kaynak:
http://www.ankarahastanesi.gov.tr/index.php?p=content&id=101&name=besin-la-etkileimi
Hazırlayan Filiz Özoğlu
Beslenme ve Diyet Uzmanı
Beslenme ve Diyet Uzmanı
Sonrası için incelenecek diğer linkler:
http://www.fda.gov/Food/IngredientsPackagingLabeling/FoodAllergens/ucm530854.htm
EK, 28 Temmuz 2018 Kaynak: http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/1039467/Her_gun_tukettigi_zencefil_yuzunden_olumden_dondu.html
Her gün tükettiği zencefil yüzünden ölümden döndü
İzmir'de, akciğerindeki hava kistlerinin patlaması nedeniyle ameliyat edilen, operasyon sonrası izah edilemeyen bir kanama gelişen Faruk Güzel (40), ölümden döndü. Güzel'in hayatını tehdit eden kanamanın, öksürüğünü kesmesi için her sabah bala karıştırıp içtiği zencefilden kaynaklandığı ortaya çıktı.
İzmir'in Aliağa ilçesinde yaşayan bankacı Faruk Güzel, yaklaşık üç ay önce öksürük şikayetiyle İzmir Kent Hastanesi'ne başvurdu. Şikayetlerine akciğerindeki hava kistlerinin neden olduğu, ancak patlaması halinde ameliyatın mümkün olacağı belirtilen Güzel, takibe alındı. 15 gün kadar önce öksürük ve nefesinde daralma şikayetleri artan Güzel, akciğerindeki hava kistlerinin patlaması nedeniyle Göğüs Cerrahı Prof. Dr. Gökhan Yuncu tarafından ameliyata alındı. Prof. Dr. Yuncu kapalı yöntem uyguladı, ameliyatta hava kistleri çıkarıldı ve nüksü önlemek için plevrası (göğüs duvarındaki zarı) soyuldu. Ancak başarılı geçen ameliyat sonrasındaki takip sürecinde, hastada izah edilemeyen ve hayati tehlike oluşturan bir kanama meydana geldi. Göğüs içine endoskopik kamera ile bakıldı. Cerrahi bir kanamanın olmadığı ve tıpta kanama diyatezi (Kanın pıhtılaşmasını bozan çok çeşitli nedenlerle, kanamanın durmaması veya kontrolsüz büyük kanamaların oluşması) denilen, sızıntı şeklinde bir kanama olduğu görüldü. Hastanın yiyip içtikleri tekrar sorgulandığında, balla karıştırıp zencefil içtiği belirlendi.
ZENCEFİL NEDENİYLE YENİDEN AMELİYAT OLDU
Hastanın ameliyat öncesinde sorulduğunda, kan sulandırıcı ilaç kullanmadığını söylediğini belirten Prof. Dr. Yuncu, "Laboratuvar incelemelerinde de kanama diyatezine neden olabilecek bir bulgu yoktu. Hasta tıp dışı bir bitkisel ürün kullanıp kullanmadığı hakkında yeniden sorgulandığında 'her sabah düzenli olarak zencefil kullandığını' ifade etti. zencefil , kanın pıhtılaşma mekanizmasının ilk basamağında görev alan trombosit denilen kan hücrelerinin fonksiyonunu bozmaktadır. Trombositlerin fonksiyonlarındaki bozukluk, pıhtılaşma mekanizmasının ilk basamağını bozarak, kanamaya eğilim oluşturur. Hastamızda, bu ürün kullanımı sonucu, hayati tehlikeye neden olan kanama komplikasyonu gelişti. Yoğun tıbbi takip ve tedaviye rağmen, yeniden ameliyata almak zorunda kaldık. Dolayısı ile hastane yatışı ve iyileşme süreci uzadı. Bu arada hastaya doku nakli anlamına gelen kan transfüzyonları yapıldı" dedi.
'HASTALAR İLAÇ DIŞINDA DA NE KULLANIYORSA DOKTORUNA SÖYLEMELİ'
Son zamanlarda bitkisel kaynaklı ürünleri kullanma alışkanlığının arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Yuncu, şu uyarılarda bulundu:
"İlaç prospektüslerinin sayfalarca ürün bilgileri içermesine karşın aktarlardan, marketlerden alınabilen bitkisel kaynaklı ürünler hakkında en küçük bir uyarı yazısı yok. Bu yaygın, bilinçsiz kullanım, kullanan kişilerin çok ciddi yan etkilerle karşılaşma riskini karşımıza çıkarıyor. Bu ürünleri kullanan kişiler, kontrolsüz ve hekim bilgisi dışında kullanmamaları konusunda bilinçlendirilmelidir. Zencefilin, kan sulandırıcı ilaçlarla da birlikte kullanılmaması gerekiyor. Kullanılması durumunda kendiliğinden kanamalar oluşabiliyor. Hemofili hastaları da kanama riskinden dolayı tüketmemeli. Herhangi bir ameliyat olması gereken hastalar, en az bir iki hafta kadar önce, zencefil ve zencefili içeren yiyecek içecekleri tüketmeyi bırakılmalıdır."
'ÖLÜMDEN DÖNDÜĞÜMÜ YOĞUN BAKIMDAN ÇIKINCA ÖĞRENDİM'
Bankacı Güzel, öksürüğünü kesmesi için 3 aydan beri düzenli olarak suya zencefil tozu karıştırıp içtiğini, ameliyattan önceki 15 gün de buna ek olarak birer kaşık zencefili balla karıştırarak tükettiğini söyledi. Güzel, "Yoğun bakımdaydım. Olayın farkında değildim, çıktıktan sonra ölümden döndüğümü öğrendim. Zencefilin böyle bir etkisi olacağını bilmiyordum, kullananlar bu özelliğini bilsinler" dedi.
Eşinin ölümden döndüğünü belirten Ebru Güzel ise, "Ameliyat başarılı geçmişti ama kanama gelişti. İkinci ameliyattan önce saat 22.00 gibi yoğun bakıma çağrıldım. Kanamanın durmadığını, hastanın kaybedilebileceğini, tekrar ameliyata alacaklarını söyledi doktorumuz. Zencefilin böyle ölümcül bir sonuç getireceğini bilmiyorduk. zencefiliçen çok insan var. Eşimin talihsizliği bu süreçte kullanmış olması. Biz böyle büyük bir risk yaşadık, başkaları yaşamasın, insanlar bunun bilincinde olsun" diye konuştu.
Cumhuriyetin haberiydi.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder